Weg met de tablet?

Tablets worden inmiddels al op sommige peuterspeelzalen ingezet. Apps speciaal voor de allerkleinsten worden als ‘educatief speelgoed’ uitgegeven. En ze beloven de ontwikkeling te stimuleren, maar doen ze dat ook echt?

Onderzoekster Dr. Anna Sosa​ heeft vastgesteld dat elektronisch speelgoed eerder de taalontwikkeling stagneert dan stimuleert. Zo werd tijdens haar onderzoek, gepubliceerd in Journal of the American Medical Association Pediatrics, duidelijk dat er een stuk minder interactie is tussen ouder en kind wanneer er gespeeld wordt met elektronisch speelgoed.

Digitaal speelgoed nadelig voor taalontwikkeling

Ouders gebruikten een stuk minder woorden dan wanneer er bijvoorbeeld werd gespeeld met houten speelgoed. Bij het samen lezen van een boek was de interactie nog groter. Ook de kinderen zelf brabbelden en praatten een stuk minder tijdens het spelen met gadgets. Helemaal wanneer ouders het gebruiken als virtuele oppas. In steeds meer landen benadrukt de gezondheidszorg de nadelen van digitaal vermaak en wordt gepleit voor geen computer, tablet en televisie kijken voor het tweede levensjaar.

Taalontwikkeling ontwikkelt een kind door het imiteren van de mensen om zich heen. Door steeds taal om zich heen te horen en respons te krijgen op gebrabbel gaat de ontwikkeling sneller en groeit de woordenschat. Minder communicatie betekent simpelweg minder kopieer- en oefenmomenten. Ook qua sociale ontwikkeling biedt traditioneel speelgoed meer voordelen dan de digitale variant. Zo is er meer sprake van samenspelen, overleg en mogelijkheid tot fantasiespel. Elektronisch speelgoed daagt veel minder uit en wordt al snel saai. Terwijl speelgoed met een open einde op veel meer manieren gebruikt kan worden.

De tablet vermíndert de leerervaring zelfs

Kinderen worden consumenten

Dr. Irina Verenikina, professor aan de Universiteit van Wollongong onderzoekt al jaren digitaal spel en stelt dat de tablet de leerervaring zelfs verminderd. Dit komt omdat het niet alle zintuigen prikkelt. Waarbij overigens een uitzondering gemaakt kan worden voor apps met een open einde waarbij kinderen zelf invulling kunnen geven aan het spel. Zij pleit dan ook voor een duidelijk leidraad waar ouders apps aan kunnen toetsen.

Een ander nadeel ten aanzien van digitaal speelgoed is dat het kinderen transformeert in consumenten, terwijl ze van traditioneel speelgoed makers worden. Een mooi voorbeeld van een combinatie tussen technologie en creativiteit zijn de zogenoemde Maker movement en Tinkerlabs die je steeds meer tegenkomt. Deze organisaties willen kinderen stimuleren om zelf aan de slag te gaan met techniek, machines maar ook allerlei verschillende soorten materialen. Het staat voor zelf creëren of iets verbeteren door veranderingen aan te brengen. Een bekend voorbeeld hiervan in Nederland is De Ontdekhoek en er komen vast nog veel meer van dit soort maker-initiatieven bij.

Laat je kinderen maker worden en maak samen speelgoed. Dubbele winst, want er komt nieuw speelgoed bij dat de taalontwikkeling en fantasie stimuleert en je bent creatief bezig geweest. Dus allemaal aan de maak!