Zelfbeeld: opvoeden is voorleven

door Sandii Zachte

Om je kinderen met een goed zelfbeeld op te voeden, heb je eerst zelf een gezond zelfbeeld nodig. Best logisch – maar helemaal niet zo simpel, ontdekte Sandii Zachte.

‘Daar zouden jullie ook iets mee moeten doen bij Kiind’, zei mijn achtjarige dochter. ‘Waarmee?’, vroeg ik. ‘Nou, met ‘geen make-up’. Dat jullie geen make-up dragen.’

Dat wij als redactie geen make-up zouden dragen op het Kiindfestival, vond mijn dochter wel een goed idee. Ik was benieuwd waarom we dát zouden doen (en ik kwam er niet met: ‘Ja maar Nelleke draagt geen make-up’, want dat is dan maar één mens). ‘Zodat de kinderen er ook niet aan gaan beginnen.’ Ik heb werkelijk geen idee hoe ze zo wijs komt, want ik draag iedere dag make-up. Ik heb er in de zomer zelfs mijn editorial aan besteed. Zo belangrijk is het blijkbaar voor me. Sterker nog: ik keek een keer in de spiegel en dacht: ‘Oké, ik ga nooit meer zonder make-up de deur uit.’ Wat een zelfbeeld.

Versieren

Misschien dat mijn dubbele moraal nog wel een beetje baat gehad heeft in de opvoeding van mijn dochter, want als peuter vroeg ze me: ‘Mama, ben je je aan het mooimaken?’ En dan zei ik: ‘Nee, ik ben al mooi. Ik doe make-up op. Ik ben me aan het versieren.’

Een béétje baat. Want uiteindelijk maakt het natuurlijk niets uit. De kans is groot dat ze zich druk gaat maken als ze iets ouder is over alles wat zogenaamd niet perfect aan haar uiterlijk is. Ik kan hard roepen dat ze mooi is, maar voorleven is het krachtigste opvoedmiddel, vele malen krachtiger dan praten. Wat ik zelf kan doen is mezelf mooi vinden. Niet klagen over blubberbuiken, ouder worden en geen ge-ikzouwillendatik.

Voorleven is het krachtigste opvoedmiddel

Ouder worden is tof

Er zijn culturen waar ouder worden écht gewaardeerd wordt. Dan ben je immers een stuk wijzer. Je wordt om raad gevraagd. Heel anders dan hier in Nederland waar we ouderen met z’n allen in een tehuis zetten en kleuterliedjes met ze zingen. Hier in het Westen is jong het streven. En dat is een lastig streven, want je bent het per definitie maar even. Jong, strak, glad, fit. Ik vraag me af of dat vijftig jaar geleden ook wel zo was. Wat in ieder geval een verschil is: toen onze oma’s jong waren, spiegelden ze zich aan het mooiste meisje uit het dorp. Niet aan de paar mooiste meisjes van de hele wereld. Die met televisie en internet zo dichtbij lijken te zijn. En die overigens ook nog eens opgelapt worden door hun dagelijkse kapper en stilist en meneer of mevrouw de Photoshopper. Geen eerlijke vergelijking. Maar wel logisch dat je je spiegelt aan deze buitengewone lijven. Wat kunnen we doen om onze kinderen zich prettig in hun lijf te laten voelen? Waardoor worden ze minder vatbaar voor de mening van de media?

Knofje of prinses

Psycholoog Sarah M. Coyne observeerde 200 kleuterjongens en -meisjes om vast te stellen hoe het gedrag van de kinderen veranderde na het zien van Disneyprinsessen. Ze zag dat de meisjes hun eigen lichaam na verloop van tijd gingen vergelijken met die van de Disneydames. ‘Die prinsessen zijn vaak de eerste voorbeelden van hun blootstelling aan het dunne schoonheidsideaal. We krijgen er als vrouwen heel ons leven mee te maken, maar het start dus al als we nog maar drie of vier jaar zijn.’ Je kunt het wegrelativeren en het zal ook zeker niet voor ieder meisje gelden, maar de resultaten spreken boekdelen. Ook jongens spiegelen zich aan onrealistische mannenlichamen. Van superhelden, bodybuilders en knappe sterren. Zoals Stijn Depoorter schrijft in ‘Spieren maken de man niet’, op Charliemag: ‘Al die gespierde torso’s die aan ons opgedrongen worden, hebben een even sterke invloed op mannen als Beyoncé-lijven op vrouwen.’ Uit onderzoek uit 2014 van Alison E. Field en anderen blijkt dat zorgen over het uiterlijk (te dun, te dik, wat dan ook) voorkomt bij zo’n 18 procent van de jongens tussen de 12 en 18 jaar. Tijd voor een reductie van superhelden- en Disneyprinsessen. Lekker Knofje kijken dus.

Blij met jezelf

De trend in de cosmeticareclame is de laatste jaren: ‘Waar je als moeder niet blij mee bent, is je dochter ook niet blij mee.’ Best voor de hand liggend. Wat voor signaal geef je aan je dochter als je je borsten laat vullen? Hoe zal zij over haar borsten gaan denken als ze groter wordt? Blijkbaar vindt mama ze niet goed zo. Laat je zien dat je tevreden bent met hoe je eruit ziet, lach je naar je spiegelbeeld en zeg je weleens hoe blij je bent met je lijf, dat helemaal of deels doet wat het zou moeten doen? Dan geef je je kinderen het voorbeeld dat je best trots op en blij met jezelf mag zijn.

De binnenkant

Maar het kan ook subtieler uitmaken wat je kind van jou te zien krijgt. Mopper je over rimpels, dikke kuiten, dun haar en grote voeten, dan zal het wel een big deal zijn. Een belangrijk onderwerp om je mee bezig te houden! Houd je je vooral bezig met je innerlijke ontwikkeling dan geef je dat mee aan je kinderen. ‘Ik lees dit boek, omdat ik meer over dit onderwerp zou willen weten.’ ‘Ik mediteer omdat ik mezelf wil leren mijn boosheid onder controle te krijgen en vriendelijker te doen tegen jullie.’

Op mijn innerlijke ontwikkeling heb ik veel meer invloed én maak ik veel meer kans op progressie. Zodat ik later een best wel een beetje wijze vrouw word. Mijn nieuwe ideaal. En hopelijk ook dat van mijn kinderen.

Dit artikel is geschreven voor het winternummer van Kiind. In het lentenummer van Kiind gaat de redactie uit de kleren om het echte #moederlijf te vieren! Compleet met blubberbuiken en striae. Wil je alles zien? Tada

Boekentips

Word lid

In onze fijne online community verbind je met gelijkgestemden

Verder lezen

Column: Het is zo’n dag

Column: Het is zo’n dag

Het is zo'n dag. Niets gaat vanzelf. Sterker nog: het voelt alsof ik de hele dag tegen de stroom in loop. Het begon al met die nacht. De nacht waarin de oudste dochter haar beertje even niet kon vinden, mijn zoontje een plas in zijn bed deed en de jongste dochter een...

Column: Dagen zonder hondenpoep

Column: Dagen zonder hondenpoep

“Thuis met de kinderen? Ik zou dat nooit kunnen! Verveel je je niet?”Het politiek correcte antwoord is natuurlijk dat je met twee jonge kinderen geen tijd hebt om je te vervelen. Dat je je gek geniet met die twee verrukkelijke wezens in je leven. Dat je...

Column: Moeder van drie

Column: Moeder van drie

Ik ruim het speelgoed wat verspreid ligt door de speelkamer op en stop het terug in de bakken. Ik schuif het lege ledikantje aan de kant en zuig met de stofzuiger alle achtergelaten kruimels op. Het weekend loopt ten einde. Boven zit mijn driejarige met papa voor de...

Column: Eeuwig ontspullen

Column: Eeuwig ontspullen

Ik voel mij af en toe net de Don Quichot van 'clutter'; strijdend tegen de te grote hoeveelheid in mijn ogen onnodige (kinder)spullen in ons huis. Speelgoed, kleren, knutselwerkjes, kleine frutsels… de bakken, stapels, manden en kasten lijken zich vanzelf te vullen....

Onderwijs voor ontdekkingsreizigers

Onderwijs voor ontdekkingsreizigers

Hoe mooi zou het zijn als het onderwijs zodanig wordt vormgegeven dat kinderen, net als ontdekkingsreizigers, zichzelf en de wereld mogen ontdekken. Ontdekken zonder vooropgezet doel. Maar leren ze dan wel genoeg? Ontdekkingsreizigers, waar denk je dan aan? Ik aan...

Een kleuter is geen leerling

Een kleuter is geen leerling

Het lijkt wel een epidemie: de druk op ons leven lijkt jaar na jaar toe te nemen. Druk op het werk, druk in ons gezin, druk in ons hoofd. En dan zijn er ook nog allerlei verleidingen uit de digitale hoek. Toch is dit niet iets van de laatste tijd. Ook jaren geleden...

GRATIS EDITIE KIIND

Lees Kiind stiekem lekker gratis. Download editie OER! Je ontvangt meteen ook de nieuwsbrief vol inspiratie - waarvoor je je ieder moment kunt uitschrijven.

Het is gelukt, we gaan een mail naar je typen! (check ook je spamfolder)

0